Meeste coronapatiënten kampen met klachten een jaar na IC-opname Naasten van opgenomen patiënten ervaren mentale klachten een jaar na opname

Driekwart van de patiënten die met COVID-19 op de Intensive Care (IC) hebben gelegen, ervaart een jaar na IC-opname lichamelijke, mentale en/of cognitieve klachten. Dit blijkt uit het grootschalige MONITOR-IC onderzoek onder leiding van het Radboudumc, waarin de gezondheid van voormalig IC-patiënten tot vijf jaar na IC-opname wordt gemonitord met vragenlijsten.

Het onderzoek naar langdurige klachten, gepubliceerd in het wetenschappelijke tijdschrift JAMA, is verricht onder 246 patiënten die met COVID-19 werden opgenomen op een Intensive Care IC in Nederland. De gemiddelde leeftijd van deze groep was 61 jaar, en het betrof 176 mannen en 70 vrouwen. Hen is middels vragenlijsten een jaar na hun IC-opname gevraagd hoe het met ze ging. Wereldwijd is dit de eerste wetenschappelijke studie naar langdurige klachten bij COVID-19 IC- patiënten. De patiënten uit het onderzoek waren opgenomen tussen maart en juli 2020, dus ten tijde van de eerste coronagolf.

Meerderheid patiënten klachten jaar na opname

De studie laat zien dat driekwart van de voormalig COVID-19 patiënten een jaar na IC-opname klachten ervaart. Dit zijn voornamelijk lichamelijke klachten, waarbij de helft van de patiënten aangeeft last te hebben van vermoeidheidsklachten. Patiënten ervaren daarnaast ook andere klachten, zoals een verminderde conditie, pijn, spierzwakte en kortademigheid. Naast lichamelijke klachten, komen ook mentale klachten regelmatig voor. Eén op de vijf COVID-19-patiënten ervaart gevoelens van angst of posttraumatische stress. Daarnaast heeft één op de zes mensen last van cognitieve klachten, zoals geheugen- of concentratieproblemen.

Deze klachten op verschillende terreinen hebben een weerslag op het dagelijks leven van deze voormalig IC-patiënten. Meer dan de helft van hen geeft aan dat ze door de klachten werk-gerelateerde problemen hebben: ze zijn minder gaan werken, of zijn een jaar later nog steeds met ziekteverlof of hebben zelfs hun baan opgegeven.

Hoofdonderzoeker Marieke Zegers van het Radboudumc: “Deze studie laat zien wat een ongelooflijke impact een IC-opname heeft op het leven van deze groep patiënten. Meer dan de helft van hen kan door deze klachten zijn werk niet of niet volledig hervatten.”

Ook onderzoek naar klachten naasten van opgenomen patiënten

Een parallel onderzoek toont aan dat vier op de tien naasten van deze patiënten een jaar later nog mentale klachten ervaren. Dit blijkt uit het grootschalige MONITOR-IC onderzoek onder leiding van het Radboudumc, waarin de gezondheid van voormalig IC-patiënten tot vijf jaar na IC-opname wordt gemonitord met vragenlijsten. Specifiek voor COVID-19 zijn ook de naasten van voormalig COVID-19 IC patiënten een jaar gevolgd. De resultaten van dit onderzoek zijn eind januari gepubliceerd in het IC tijdschrift Intensive Care Medicine.

Gevolgen voor familieleden

In dit onderzoek wordt aangetoond dat de IC-opname van deze patiënten ook grote impact heeft op de mentale gezondheid van directe naasten, meestal familieleden, van deze patiënten. De resultaten laten zien dat een IC-opname van COVID-19-patiënten drie maanden later nog gevoelens van angst en depressie geeft bij bijna de helft van de bevraagde familieleden. Ook hebben familieleden gevoelens van posttraumatische stress als gevolg van herinneringen aan de IC-opname van hun naaste. Een jaar na IC-opname heeft 38% nog last van mentale klachten. Als gevolg hiervan heeft 28% werk-gerelateerde problemen.

Hoofdonderzoeker Mark van den Boogaard van het Radboudumc: “Belangrijk is om te realiseren dat een IC-opname ook een enorme impact heeft op de familie van COVID-19 IC-patiënten, dat laat deze studie duidelijk zien. Deze impact leidt er bovendien toe dan ruim een kwart kampt met werk-gerelateerde problemen.”

MONITOR-IC: grootschalig onderzoek naar gezondheid van voormalig IC-patiënten 

Deze resultaten komen voort uit het MONITOR-IC onderzoek, een studie in de ziekenhuizen Bernhoven (Uden), Jeroen Bosch Ziekenhuis (Den Bosch), Amphia (Breda), Rijnstate (Arnhem), Maasziekenhuis (Boxmeer), Canisius Wilhelmina Ziekenhuis en het Radboudumc (beide Nijmegen). Voor de COVID-19 deelstudie nemen ook patiënten van het Maastricht UMC+, Elkerliek ziekenhuis (Helmond), Zuyderland ziekenhuis (Heerlen) en UMC Utrecht deel. Het onderzoek is mede mogelijk gemaakt door het Radboud Fonds.

Over de publicatie in Intensive Care Medicine

Mental health symptoms in family members of COVID-19 ICU survivors 3 and 12 months after ICU admission: a multicentre prospective cohort study – Hidde Heesakkers, Johannes G. van der Hoeven, Stijn Corsten, Inge Janssen, Esther Ewalds, Koen S. Simons, Dominique Burgers-Bonthuis, Thijs C.D. Rettig, Crétien Jacobs, Susanne van Santen, Arjen J.C. Slooter, Margaretha C.E. van der Woude, Marieke Zegers, Mark van den Boogaard. DOI: DOI 10.1007/s00134-021-06615-8.
 

Over de publicatie in JAMA

Clinical outcomes among patients with 1-year survival following intensive care unit treatment for COVID-19  – Hidde Heesakkers, Johannes G. van der Hoeven, Stijn Corsten, Inge Janssen, Esther Ewalds, Koen S. Simons, Brigitte Westerhof, Thijs C.D. Rettig, Crétien Jacobs, Susanne van Santen, Arjen J.C. Slooter, Margaretha C.E. van der Woude, Mark van den Boogaard, Marieke Zegers.

• Meer weten over deze onderwerpen? Klik dan via onderstaande buttons door naar meer nieuws.

  Nieuws homepage Patientenzorg en Nieuws en verhalen