Nieuws Combinatie van medicijnen verbetert resultaat bij behandeling miskraam

9 september 2022

De combinatie van twee medicijnen, misoprostol en mifepriston, verbetert de resultaten bij het behandelen van een niet-vitale zwangerschap en vermindert complicaties. Ook gaan de kosten omlaag. Dat blijkt uit promotieonderzoek van Lotte Hamel, uitgevoerd binnen een samenwerking tussen het Radboudumc en het Canisius Wilhelmina Ziekenhuis (CWZ). De combinatie staat al in de Nederlandse richtlijn, maar wordt nog niet vergoed door zorgverzekeraars.

Bij een niet-vitale zwangerschap gaat in de eerste veertien weken van de zwangerschap iets mis: er ontstaat geen gezond embryo, het hartje is gestopt of nooit gaan kloppen. Als die zwangerschap niet vanzelf eindigt in een miskraam, dan is een behandeling nodig om de baarmoeder weer leeg te maken. Wereldwijd zoeken meer dan 20 miljoen vrouwen per jaar hiervoor medische hulp. Dat aantal zal nog verder stijgen, doordat vrouwen steeds later zwanger raken, en de kans op een niet-vitale zwangerschap toeneemt met de leeftijd.

Het afbreken van een zwangerschap gebeurt met een curettage, het leegmaken van de baarmoeder met een zuigbuisje, of met medicijnen die een miskraam opwekken. Een curettage geeft vaker complicaties en daarom hebben medicijnen de voorkeur. Voor abortus bij een vitale zwangerschap was al bekend dat een combinatie van twee medicijnen beter werkt dan een enkel medicijn. Onderzoekers van het Radboudumc en het CWZ hebben nu aangetoond dat de combinatie ook beter is bij niet-vitale zwangerschappen.

Slimme combinatie

‘Voorheen gebruikten we alleen misoprostol, maar we laten nu zien dat voorbehandeling met mifepriston veel betere resultaten geeft’, vertelt Lotte Hamel, die op 9 september op het onderwerp promoveert. ‘Uit onze klinische studie bleek dat met alleen misoprostol zestig procent van de vrouwen een complete miskraam kreeg. Dat steeg naar tachtig procent met de combinatie van medicijnen. Daarnaast was met alleen misoprostol alsnog een curettage nodig bij dertig procent van de vrouwen. Dat daalde naar tien procent met beide middelen.’

De combinatie van medicijnen verbetert niet alleen de uitkomsten bij het afbreken van niet-vitale zwangerschappen, maar blijkt ook kosteneffectief. Hoewel toevoeging van het tweede medicijn mifepriston extra kosten met zich meebrengt, rekende Hamel uit dat de combinatie uiteindelijk gemiddeld 135 euro per patiënt bespaart. Toevoeging van mifepriston voorkomt namelijk in veel gevallen verder onderzoek met echo en een eventuele curettage.

Geadviseerd in de richtlijn

De resultaten van de studie zijn gemeten na een wachttijd van een week tussen het gesprek met de patiënt en het starten van de behandeling. Een wachttijd van vijf dagen is vooralsnog in Nederland verplicht voor een abortus bij een vitale zwangerschap, maar niet bij een niet-vitale zwangerschap. ‘Toch pleit ik voor de wachttijd, ook als de zwangerschap is gestopt met ontwikkelen’, licht Hamel toe. ‘In de helft van de gevallen komt een miskraam alsnog spontaan op gang tijdens de wachttijd. Het lichaam regelt de miskraam dan zelf en medicijnen zijn niet nodig. Ik denk dat dit voor vrouwen beter is voor de verwerking.’

In 2020 is de combi van de twee medicijnen opgenomen in de richtlijn bij de Nederlandse Vereniging voor Obstetrie en Gynaecologie (NVOG). ‘Naast ons onderzoek zijn ook in de Verenigde Staten en Engeland studies uitgevoerd met vergelijkbare resultaten’, zegt copromotor Sjors Coppus van het Maxima Medisch Centrum. ‘De bewijzen dat de combinatie beter werkt zijn daarmee zeer overtuigend. Helaas vergoeden de zorgverzekeraars het nog niet. Soms betalen ziekenhuizen het zelf, maar dat kan niet overal. Hopelijk gaan de verzekeraars deze zorg snel vergoeden in het basispakket.’

Meer informatie over deze promotie

Promotie op 9 september 2022 om 10.30 uur van Lotte Hamel. Titel proefschrift: Early Pregnancy Loss: Medical Management with Mifepristone (online beschikbaar na 9 september). Promotoren: prof. dr. D.D.M. Braat, prof. dr. F.P.H.A. Vandenbussche. Copromotoren: dr. M.P.L.M. Snijders (CWZ) en dr. S.F.P.J. Coppus (MMC). De verdediging is te volgen via deze livestream.

Dit onderzoek is gefinancierd vanuit het InnovatieFonds Zorgverzekeraars.

Promovenda Lotte Hamel

Update 13 september 2022

Deze studie is een mooi voorbeeld van zinnige zorg. In dit geval hebben de zorgverzekeraars via hun innovatiefonds een studie gefinancierd die in een ziekenhuissetting is uitgevoerd. Uit de studie bleek dat de combinatie van misoprostol en mifepriston inderdaad betere resultaten oplevert dan alleen misoprostol. Daarnaast bleek de combinatie kostenbesparend.

De vergoeding van de combinatie van misoprostol en mifepriston is complex en ligt genuanceerder dan in het bovenstaande nieuwsbericht beschreven. Ook overheidsbeleid voor de vergoeding van geneesmiddelen is hierop van invloed, waardoor het inderdaad niet in alle situaties direct kan worden vergoed. Naar aanleiding van dit bericht zijn de zorgverzekeraars en de bij de promotie betrokken specialisten met elkaar in gesprek gegaan. Betrokken partijen willen de situatie samen verduidelijken voor artsen die de middelen willen voorschrijven.

Zowel de betrokken artsen als de woordvoerder van de zorgverzekeraars benadrukken dat patiënten zich geen zorgen hoeven te maken: ondanks dat de vergoeding nog wat aandacht nodig heeft, is de combinatie van medicijnen voor alle patiënten beschikbaar.

Meer informatie


Annemarie Eek

wetenschapsvoorlichter

neem contact op

Meer nieuws

  • Medewerkers
  • Intranet