EN
DE
_zelf-bijgesneden.png.aspx?width=500&height=311&ext=.png&type=BlockColumn1Zoom1)
Yvonne Schoon is per 1 oktober 2021 benoemd tot bijzonder hoogleraar ‘De juiste zorg voor de juiste oudere’ aan het Radboudumc / de Radboud Universiteit. Zij ontwikkelt methoden waarmee artsen kunnen bepalen of een behandeling bij ouderen passend is en of ze fit genoeg zijn. Daarbij is niet behandelen ook een optie en is kwaliteit van leven belangrijker dan verlenging van leven.
Door dubbele vergrijzing neemt zowel het aantal ouderen als hun levensverwachting in Nederland toe. Ook ontstaan grotere verschillen tussen ouderen: sommigen zijn nog fit, terwijl anderen kampen met ziekte en aandoeningen. Tegelijkertijd volgen de technische ontwikkelingen en innovaties in de zorg elkaar snel op en dat biedt steeds meer mogelijkheden voor behandeling. Artsen zijn daardoor ouderen steeds meer gaan behandelen, zonder dat ze weten of dat zinvolle zorg is.
“Artsen zien de mogelijkheden en willen graag actie ondernemen,” vertelt Yvonne Schoon, Klinisch Geriater in het Radboudumc. “Maar wat vinden ouderen zelf belangrijk? Dat is blijkbaar vooral de kwaliteit van leven. Niet zozeer dát ze ouder worden, maar veel meer hóe ze ouder worden. Behandelen brengt risico’s met zich mee en daardoor kunnen mensen door complicaties of een lange herstelfase minder goed functioneren of in een zorginstelling terecht komen. Zo ontstaat een contrast tussen de inzet van de arts en de wensen van de patiënt.”
Veerkracht
“De belangrijkste vraag in mijn werk is: past de zorg altijd iedere oudere? Het antwoord is nee.” Daarom ontwikkelt Yvonne Schoon methodes voor zogenaamde triage, waarbij artsen beoordelen of een behandeling past bij een patiënt. Schoon: “De zorg is tegenwoordig georganiseerd in zorgpaden. Bij triage bekijken we of een patiënt een zorgpad kan volgen, of de patiënt misschien eerst fitter moet worden voordat we de behandeling starten, of dat we een alternatief nodig hebben voor het zorgpad.”
Schoon onderzoekt welke instrumenten en onderzoeken nodig zijn voor triage. “Het proces van triage in de Geriatrie is veranderd. Wij kijken als artsen vooral naar de kwetsbaarheid van patiënten. Tegenwoordig blijkt het ook van belang om dit perspectief om te draaien en beoordelen we juist de veerkracht. Daarbij is de centrale vraag: is iemand fit genoeg voor een behandeling? Voor deze nieuwe benadering ontwikkel ik de benodigde methoden, vooral in de acute zorg, oncologische zorg en bij hart- en vaatziekten.”
Passende methodes
Een mooi voorbeeld is triage bij de vervanging van de aortaklep. Yvonne Schoon legt uit: “Deze operatie voeren we met name uit bij mensen boven de zeventig. Hierbij beoordelen we deze mensen vooral op kwetsbaarheid, met onder andere een onderzoek naar het algehele functioneren en de cognitie. Een ander instrument waarmee we kwetsbaarheid meten is het uitvoeren van loopsnelheid bij deze patiënten. Dat blijkt een zeer geschikte maat voor kwetsbaarheid die we meenemen in het eindoordeel of de operatie door kan gaan. Maar bij de behandeling van een zwakke plek in een slagader (aneurysma), is loopsnelheid juist minder geschikt. Dan gebruiken we liever een test zoals de volgehouden handknijpkracht of bekijken we de snelheid van herstel in bloeddruk na opstaan vanuit een liggende positie.”
Zo ontwikkelt Schoon passende triagemethodes voor verschillende aandoeningen. Dat helpt niet alleen bij de beoordeling of een behandeling zinvol is, maar geeft ook informatie over de benodigde begeleiding tijdens de behandeling. Verder zet Schoon zich in om de nieuwe methodes in de landelijke richtlijnen op te laten nemen en werkt ze aan de uitrol en implementatie in andere ziekenhuizen. Zo hoopt ze dat overal in Nederland meer aandacht komt voor zinnige en duurzame zorg.
Loopbaan
Yvonne Schoon (Roermond, 1969) studeerde Geneeskunde in Maastricht. Na haar specialisatie startte ze in 2002 als Klinisch Geriater en sinds 2004 is ze werkzaam in het Radboudumc. Ze promoveerde in 2013 op haar proefschrift getiteld ‘From a gait and falls clinic visit towards self-management of falls in frail elderly’. In 2016 werd ze benoemd tot Principal Clinician.
Van 2015 tot 2020 werkte Schoon als afdelingshoofd van de SEH en sinds 2020 als afdelingshoofd a.i. bij Geriatrie. Sinds maart 2021 is ze medisch directeur elect van het nieuwe Centrum voor Geïntegreerde Zorg. Hier staat persoonsgerichte, complexe patiëntenzorg centraal, waarbij zowel de patiënt als alle zorgverleners meedenken, ook vanuit de eerste lijn.
Benoeming
Deze leerstoel is mede mogelijk gemaakt door zorgverzekeraar VGZ, waarmee het Radboudumc sinds 2015 een alliantie heeft. De benoeming geldt voor een periode van drie jaar.
-
Meer weten over deze onderwerpen? Klik dan via onderstaande buttons door naar meer nieuws.
