Vruchtbaarheidsproblemen bij mannen verdienen meer aandacht

Vruchtbaarheidsproblemen en ongewild kinderloos zijn gaat net als bij vrouwen ook bij mannen gepaard met veel verdriet. Hoewel je vaak hoort over de zware mentale last van deze problemen bij vrouwen, blijft het bij mannen nog onderbelicht en wordt er weinig over gepraat. Het Radboudumc Expertisecentrum voor Mannelijke Onvruchtbaarheid gaat hier verandering in brengen.

Onvervulde kinderwens

Jaarlijks zijn er ongeveer 1500 paren die naar het Radboudumc komen omdat ze niet op een natuurlijke wijze ouders kunnen worden. Over het algemeen kan je zeggen dat de oorzaak in 30% van de gevallen bij de man ligt, in 30% bij de vrouw en in 30% bij beiden. In de overgebleven 10% is er geen oorzaak te vinden. Door de lange ervaring met behandelen van mannelijk onvruchtbaarheid, ligt deze verdeling bij Radboudumc anders; hier zien we juist een groot aantal paren waarbij de oorzaak bij de man ligt.

Onvruchtbaarheid en de psychologische gevolgen hiervan is al vaak onderzocht bij vrouwen. Bij mannen, daarentegen, blijft dit achter. Veel mannen hebben meer (psychologische) problemen met hun onvruchtbaarheid dan op het eerste oog zichtbaar is. Om hier meer over te weten te komen, doet de afdeling Voortplantingsgeneeskunde van het Radboudumc al jaren onderzoek naar de impact van onvruchtbaarheid en het behandeltraject op mannen en vrouwen.

Behandelingen

Een behandeling is geen makkelijk traject voor de paren. Ze ondergaan veel onderzoeken en gesprekken op verschillende afdelingen. Behandelingen voor mannelijke onvruchtbaarheid kunnen mild zijn, maar ook erg ingrijpend en invasief zoals PESA of TESE. Deze behandelingen worden gebruikt als er ongeschikte of geen zaadcellen aanwezig zijn in de zaadlozing. Als dit het geval is, wordt er gekozen om zaad uit de bijbal te halen (PESA) of uit de bal zelf (TESE). Vervolgens worden de eicellen van de vrouw met dit zaad door middel van ICSI bevrucht. In 2019 zijn er 176 ICSI-TESE behandelingen gestart in het Radboudumc; dit resulteerde per behandelcyclus in 35% van de gevallen in een succesvolle zwangerschap. In 2020 vielen deze aantallen wat lager uit vanwege de corona maatregelen.

Daar waar nodig beschikt het Radboudumc voor deze behandelingen over extra mogelijkheden zoals  een speciale microscoop om de beste zaadcellen te selecteren of kan eicelactivatie gebruikt worden voor de mannen bij wie de zaadcellen niet in staat zijn eicellen met standaard ICSI te bevruchten.

Recente cijfers van de Nederlandse Vereniging voor Obstetrie & Gynaecologie laten zien dat het Radboudumc zeer goed scoort bij vruchtbaarheidsbehandelingen. Al drie jaar op rij behoort het ziekenhuis tot de top van de IVF klinieken in Nederland.

Zorgvuldig behandeltraject

De diagnose en behandeling van paren met mannelijke vruchtbaarheidsproblemen vindt multidisciplinair plaats. Dat wil zeggen dat de man en vrouw samen gezien worden door een gespecialiseerd urologisch/gynaecologisch team. Het doel is om op de dag van het consult de diagnose voor zover mogelijk rond te krijgen én een behandelplan te hebben. Waar nodig wordt nog bijkomend onderzoek ingezet. Er is een intensieve samenwerking met de collega’s van het fertiliteitslaboratorium, genetica en endocrinologie. Ook medische psychologie is betrokken om extra aandacht voor de psychosociale ondersteuning van de paren te kunnen bieden. Het Expertisecentrum zet zich in om de patiënten de juiste begeleiding te geven bij het keuzeproces en de (psychologische) gevolgen hiervan.

Het Radboudumc is sinds 2020 officieel erkend als Expertisecentrum voor Mannelijke Onvruchtbaarheid. Het centrum bundelt zorg, onderwijs en onderzoek als het gaat om vruchtbaarheidsproblemen bij mannen. Ondertussen is veel ervaring opgedaan met verschillende soorten behandelingen bij mannen met vruchtbaarheidsproblemen.

Prof. dr. Didi Braat was de eerste vrouwelijke hoogleraar Voortplantingsgeneeskunde in Nederland en stond aan de basis van het Expertisecentrum. Zij houdt op 23 juni haar afscheidsrede.

• Meer weten over deze onderwerpen? Klik dan via onderstaande buttons door naar meer nieuws.

  Nieuws homepage Patientenzorg en Nieuws en verhalen