EN
DE
De meeste zorg in Nederland is heel waardevol. Echter, soms heeft zorg niet voldoende meerwaarde voor de patiënt. Uit onderzoek van Eva Verkerk, waarop ze deze week is gepromoveerd, blijkt dat het verminderen van zogenoemde niet-gepaste zorg de kwaliteit en veiligheid van de zorg verbetert.
Niet-gepaste zorg is zorg die geen toegevoegde waarde (meer) heeft voor de patiënt of zorg waarvan de voordelen niet (meer) opwegen tegen de nadelen. Hoewel deze zorg in eerste instantie goed bedoeld is, heeft dit niet altijd een goed resultaat. Eva Verkerk van het Radboudumc: “Sommige artsen willen vooral hun patiënt geruststellen en voldoen aan hun wensen. Hierdoor wordt soms zorg geleverd die niet nodig is. Bijvoorbeeld een MRI bij rugpijn terwijl er geen aanwijzingen zijn voor een ernstige ziekte. Door deze zorg te verminderen komt er meer ruimte voor het leveren van passende zorg.”
Minder effectief
De meeste zorg in Nederland is heel waardevol. Echter, sommige zorg is niet voor alle patiënten zinvol en soms komen er nieuwe wetenschappelijke inzichten waardoor blijkt dat bepaalde behandelingen of testen minder effectief zijn dan we dachten. “Ooit was het standaard om voor een operatie de huid te scheren, maar op een gegeven moment kwamen we erachter dat dat eigenlijk niet zo zinvol is en zelfs kan zorgen voor meer wondinfecties na de operatie. Dus dan moet je het gaan afleren.” zegt Eva Verkerk.
Stoppen met niet-gepaste zorg
Soms stoppen zorgverleners automatisch met de niet-gepaste zorg als ze erachter komen dat het niet zo zinvol is, en soms gaat dat moeilijker. Er zijn verschillende barrières om niet gepaste zorg te verminderen. Voorbeelden hiervan zijn tijdgebrek in de spreekkamer om uit te leggen waarom zorg niet gepast is, en zorgverleners die een goede relatie willen behouden met de patiënt. Patiënten dragen ook bij aan het leveren van niet-gepaste zorg. Zij hebben hoge verwachtingen van de zorg, door eerdere ervaringen of door informatie uit media. Er is helaas niet één oplossing waarmee alle niet-gepaste zorg kan worden gestopt. Voor elk type niet-gepaste zorg geldt dat er een andere context is met andere factoren die een rol spelen. Eva Verkerk: “Als zorgverleners met dit onderwerp aan de slag willen, dan is het belangrijkste dat ze kijken naar wat er in het veld waar ze aan de slag willen, speelt. Scholing is niet de oplossing, als een gebrek aan kennis niet het probleem is.”
Pas op de plaats
Meer zorg is niet altijd beter. Wat kunnen zorgverleners dan doen om niet-gepaste zorg te verminderen? Eva Verkerk: “Het is goed om stil te staan bij wat je doet, even een pas op de plaats te maken en na te denken: is dit echt nodig? Als je, zoals veel zorgverleners in ons onderzoek, het moeilijk vindt om aan de patiënt uit te leggen dat minder of geen zorg soms beter is, zoek dan hulpmiddelen die hierbij kunnen helpen, zoals folders, filmpjes of websites die jouw boodschap ondersteunen. Op onze website www.doenoflaten.nl vind je tips en meer informatie hierover. Ook www.thuisarts.nl is een handige website die patiënten kunnen gebruiken.” Het is ook belangrijk dat patiënten goed de voor- en nadelen van een behandeling bespreken met de arts. Daarnaast is het van belang dat aan het eind van het gesprek het voor de arts duidelijk is dat de patiënt zijn advies goed heeft begrepen.
Over de promotie
Titel proefschrift: Less is more. Reducing low-value healthcare in the Netherlands. Promotor is Prof. Gert Westert en co-promotoren zijn Tijn Kool en Simone van Dulmen. Eva Verkerk promoveerde op 17 mei aan het Radboudumc/de Radboud Universiteit. Mail naar info@doenoflaten.nl voor meer informatie of om haar proefschrift op te vragen.
dr Kelder en Co
Eva Verkerk was zaterdag 15 mei te gast bij dr Kelder en Co als onderdeel van de rubriek ‘de jonge doctor’. Zij vertelde hier over haar onderzoek naar zorg die niet beter maakt, maar wel tijd en geld kost. De uitzending kan je hier terugkijken.
-
Meer weten over deze onderwerpen? Klik dan via onderstaande buttons door naar meer nieuws.
