Kleine bloedvaatjes, grote problemen - Radboudumc ontvangt subsidie voor internationale samenwerking

Nieuws Kleine bloedvaatjes, grote problemen

1 november 2021

Het Radboudumc ontvangt samen met de Universiteit van Cambridge een subsidie van 1,8 miljoen euro van drie samenwerkende hartstichtingen voor internationaal onderzoek naar de kleine bloedvaten in de hersenen. Neuroloog Frank-Erik de Leeuw en internist Niels Riksen gaan samen onderzoeken welke rol ontsteking en het immuunsysteem spelen in wat er misgaat in deze kleine hersenvaatjes, die kunnen leiden tot beroertes en ziektes als dementie.

In dit onderzoek draait het om de kleine bloedvaatjes in onze hersenen. Deze zijn heel belangrijk om onze hersenen van zuurstof te voorzien, maar bij veel mensen werken ze niet optimaal. Dit kan leiden tot cerebrale small vessel disease, een hersenziekte die allerlei klachten geeft, variërend van problemen met het geheugen tot dementie en Parkinsonisme. Tevens veroorzaakt het ruim 25% alle herseninfarcten en de meerderheid van alle hersenbloedingen.

Er is nog geen goede behandeling, omdat wetenschappers nog niet precies begrijpen wat er misgaat in die hersenvaatjes. Het internationale team, bestaande uit onderzoeksleiders neuroloog Frank-Erik de Leeuw en internist Niels Riksen en onderzoekers van de University of Cambridge, gaat dit de komende jaren in detail onderzoeken. Hun hypothese is dat het immuunsysteem, dat het lichaam beschermt tegen bacteriën en virussen van buitenaf, een rol speelt in het ontstaan van small vessel disease.

Door beter inzicht te krijgen in de werking van dit afweersysteem, hopen de onderzoekers meer inzicht te krijgen in het ontstaan van deze ziekte. Frank-Erik de Leeuw: “Deze subsidie geeft een prachtige impuls om een al langer bestaande samenwerking tussen Niels en mij verder uit te bouwen en maximaal gebruik te maken van onze complementaire expertise om zo samen nieuwe behandelingen voor patiënten met small vessel disease te vinden.” Niels Riksen vervolgt: "Samen met toponderzoekers uit Cambridge kunnen wij heel gedetailleerd naar de werking van het afweersysteem kijken in patiënten met small vessel disease. We verwachten dat dit tot unieke nieuwe inzichten in deze ziekte leidt.”

Deze studie wordt gefinancierd door de Hartstichting, die daarbij samenwerkt met Britse en Duitse collega’s, te weten de British Heart Foundation (BHF) en het Deutsches Zentrum für Herz-Kreislauf-Forschung (DZHK). De verwachting is dat deze internationale samenwerking nieuwe inzichten oplevert, die de landen afzonderlijk niet – of veel minder snel – zouden bereiken. De samenwerkingspartners in Duitsland, Groot-Brittannië en Nederland hebben allemaal specifieke kennis in huis, die nu voor het eerst wordt samengebracht.