Gesprek met burger essentieel bij publiekscampagnes Resultaten van een burgerforum over vaccinatiebereidheid

Het Radboudumc heeft in samenwerking met het RIVM onderzoek gedaan naar welke informatie, argumenten en/of factoren burgers doen veranderen in hun bereidheid zich te laten vaccineren tegen het coronavirus. Het onderzoek was gekoppeld aan een burgerforum, dat eind januari plaatsvond, georganiseerd door het Radboudumc samen met onderzoeksbureau Motivaction. Naast het verstrekken van betrouwbare informatie, zoveel mogelijk door erkende experts, zouden publiekscampagnes waar mogelijk ook de dialoog moeten bevorderen tussen burgers en experts, met aandacht voor persoonlijke reflectie.

De 23 burgers die deelnamen aan het burgerforum kwamen uit alle lagen van de samenleving. Bij aanvang twijfelde de helft van hen nog over vaccinatie; de andere helft bestond uit zowel voor- als tegenstanders van vaccineren. Ze kwamen drie dagen digitaal bijeen en kregen een aantal informatieve filmpjes te zien waarna ze met elkaar in gesprek gingen over hun mening, argumenten en twijfels rondom het coronavirus, de pandemie en vaccinatie. Vervolgens hadden zij online ontmoetingen met acht deskundigen aan wie ze vragen konden stellen en hun zorgen delen.

Verandering van intentie?

De deelnemers aan het burgerforum is vooraf en achteraf gevraagd hoe zij dachten over vaccineren en of ze daartoe wel of niet bereid waren. Onder de aanvankelijke twijfelaars bleek na afloop ruim de helft positiever te zijn geworden over vaccineren: “Ik was eerst echt faliekant tegen vaccinatie. Eigenlijk zegt iedereen van de experts wel dat het veilig is. Dus in die zin wil ik dat ook wel geloven en best een vaccinatie nemen omdat ik mij dan vrijer zou voelen. Maar ik zou wel eerst mijn specialisten willen spreken. Dus de bereidheid om mij te vaccineren is er, maar wel met enige voorzichtigheid.” 

Terwijl alle deelnemers het burgerforum hebben ervaren als een positieve en plezierige leerervaring, bleven negen van hen bij hun oorspronkelijke voornemen (wel of niet laten vaccineren). Drie deelnemers waren na afloop van het burgerforum negatiever dan vooraf.

In algemene zin heeft het burgerforum geleid tot een afname van een aantal zorgen en misconcepties omtrent vaccinatie, met name over de veiligheid van coronavaccins en het traject van ontwikkeling en beoordeling; en tot een toename in vertrouwen en inzichten over persoonlijke en maatschappelijke voordelen van vaccinatie.

In gesprek met burgers

Deelnemers spraken een nadrukkelijke wens uit naar transparantie in informatievoorziening, met name over de veiligheid en effectiviteit van vaccinatie, persoonlijk belang, maatschappelijk belang en het afbouwen van beperkende maatregelen. Positieve ervaringen, zoals gesprekken met een arts of deskundige, kunnen meer duidelijkheid bieden en het vertrouwen vergroten, terwijl negatieve ervaringen het vertrouwen snel kan aantasten. Negatieve of onduidelijke berichtgeving kan ook zorgen voor een snelle afname van vaccinatiebereidheid.

Eerlijke en eenduidige informatie, verstrekt door betrouwbare bronnen zoals erkende en onafhankelijke experts, stelt burgers in staat hun eigen persoonlijke afweging te maken. Daarbij hoort een gesprek, met voldoende ruimte om argumenten en twijfels naar voren te laten komen en daarop vervolgens op een respectvolle manier te reageren.

Lees het hele rapport met de resultaten.

• Meer weten over deze onderwerpen? Klik dan via onderstaande buttons door naar meer nieuws.

  Nieuws homepage Patientenzorg en Nieuws en verhalen