Niet alle verpleeghuizen automatisch op slot bij een tweede coronagolf

Dit niet nog een keer. Die gedachte komt naar voren uit onderzoek van het Radboudumc, samen met collega’s van de Universiteit Maastricht, naar de gevolgen van de bezoekerssluiting van de verpleeghuizen in de strijd tegen het coronavirus. De eerste resultaten van de studie, nu gepubliceerd in The Journal of Post-Acute and Long-Term Care Medicine, laat zien dat bewoners bezoek van familie en naasten enorm gemist hebben. Velen hadden last van eenzaamheid en soms zelfs fysieke achteruitgang.

De resultaten, onderschreven door minister van Volksgezondheid Hugo de Jonge en vergelijkbaar onderzoek van UMCG en LUMC, laten zien dat bij een eventuele tweede golf er meer maatwerk nodig is. Dus niet: alle verpleeghuizen dicht, maar per regio, per verpleeghuis of zelfs per afdeling kijken wat nodig is. “Afhankelijk van of er wel of geen uitbraak is, moeten verpleeghuizen dan hun eigen bezoekregeling kunnen bepalen”, aldus hoogleraar Ouderengeneeskunde Raymond Koopmans. Hij doet dit onderzoek in opdracht van het ministerie van VWS. “De minister neemt de besluiten, maar wel op basis van onder meer onze bevindingen.”

Niet nog een algehele lockdown

Er is nu landelijke consensus over het beleid bij een eventuele tweede golf: geen algehele lockdown van verpleeghuizen. Raymond Koopmans: “Afhankelijk van de lokale situatie moeten verpleeghuizen dan hun eigen bezoekregeling kunnen bepalen. Je kunt nu iedereen testen; personeel en bewoners. Is er ergens besmettingsgevaar doordat mensen corona hebben, dan kun je het hele verpleeghuis sluiten voor bezoek, maar ook alléén een specifieke afdeling. Of juist bewoners verplaatsen naar een speciale COVID-afdeling. Het gaat om maatwerk. Daarbij moet men de juiste afweging maken tussen de veiligheid van bewoners en hun kwaliteit van leven. Dit laatste wordt ernstig beïnvloed door een algeheel bezoekverbod; daar is in de maatschappij ook geen draagvlak meer voor.”

Eenzaamheid en fysieke achteruitgang

Op 20 maart sloten alle verpleeghuizen hun deuren voor bezoek. De impact hiervan was overwegend negatief. Raymond: “Verpleeghuismedewerkers zagen een toename van eenzaamheid onder bewoners en – soms ernstige – fysieke achteruitgang bij hen. Ook waren er bewoners met dementie die hun naaste niet meer herkenden toen het bezoek eenmaal weer was toegestaan.”

Interviews met bewoners, naasten en zorgmedewerkers

Sinds 11 mei was het in een pilot op 26 locaties, onder strikte voorwaarden, weer toegestaan per bewoner één vaste bezoeker toe te laten. Het onderzoek richtte zich op de effecten van deze verruiming. Hierbij werden vragenlijsten afgenomen bij bewoners, naasten en zorgmedewerkers. Daarnaast is er diepte-monitoring gedaan bij 5 verpleeghuizen, door vragenlijsten, observaties en interviews. Vanaf eind mei kwamen daar nog eens 50 locaties bij. In totaal zijn dus 76 verpleeghuizen onderzocht.

Weer een ommetje maken

Voor bewoners was het fijn weer bezoek te ontvangen, zo gaven familieleden en zorgmedewerkers aan. Ze leefden er echt van op. Alleen bij sommige bewoners, waaronder mensen met dementie, waren er andere emoties te zien. Zij vonden het bijvoorbeeld lastig om weer afscheid te nemen. Raymond Koopmans legt uit hoe belangrijk het bezoek voor de bewoners is geweest: “Het biedt houvast in hun dagelijkse leven. Veel bewoners kunnen hierdoor er ook even op uit, bijvoorbeeld doordat er een ommetje met hen wordt gemaakt. Sommige bewoners konden voor de lockdown dagelijks rekenen op bezoek van bijvoorbeeld een echtgenoot. Nu kwam er geen bezoek én moesten ze ook nog binnen blijven.” De meerwaarde van bezoek voor de bewoners is in dit onderzoek vastgesteld.

Over het onderzoek

Het onderzoek naar verruiming van de bezoekregeling in verpleeghuizen is gecoördineerd vanuit het UKON (Universitair Kennisnetwerk Ouderenzorg Nijmegen, een samenwerking tussen het Radboudumc en 15 zorgorganisaties) en de Academische werkplaats Ouderenzorg Zuid-Limburg (Universiteit Maastricht). De vragenlijst wordt half augustus opnieuw afgenomen. Als er ergens een besmetting van corona optreedt zal het onderzoeksteam dit monitoren.

Publicatie in The Journal of Post-Acute and Long-Term Care Medicine: Allowing Visitors Back in the Nursing Home During the COVID-19 Crisis: A Dutch National Study Into First Experiences and Impact on Well-Being – Hilde Verbeek, Debby L. Gerritsen, Ramona Backhaus, Bram S. de Boer, Raymond T.C.M. Koopmans, Jan P.H. Hamers.
 

• Meer weten over deze onderwerpen? Klik dan via onderstaande buttons door naar meer nieuws.

  Nieuws homepage Patientenzorg en Nieuws en verhalen