Met een laser niet te opereren hersentumoren te lijf Radboudumc introduceert nieuwe behandeling glioblastoom

24 juni 2020

Bijna een derde van de glioblastomen (agressieve hersentumoren) is niet te opereren. In het najaar introduceert het Radboudumc een nieuwe behandeling waarbij de tumor van binnenuit wordt verhit met energierijk laserlicht.
 
Veel hersentumoren zijn uitzaaiingen van een tumor die ergens anders in het lichaam is ontstaan. Van de tumoren die direct in de hersenen ontstaan, is het glioom de meest voorkomende. De meest agressieve vorm daarvan is het glioblastoom. In Nederland wordt elk jaar bij ruim duizend mensen zo’n glioblastoom vastgesteld.
 
Niet te opereren
Zoveel mogelijk tumorweefsel weghalen, is de beste behandeloptie voor zo’n glioblastoom. Gevolgd door radiotherapie en chemotherapie. “Ook na deze behandeling is de prognose niet goed, met een gemiddelde overleving tussen de een en twee jaar”, zegt Mark ter Laan, neurochirurg in het Radboudumc. “Als je niet kunt opereren wordt die prognose nog slechter. Dat is bij ongeveer dertig procent van de patiënten het geval.”
 
Verhitten met laserlicht
Voor deze patiënten met een niet-operabel glioblastoom gaat het Radboudumc later dit jaar onderzoek doen naar een nieuwe behandeling: de stereotactische laser ablatie (SLA). Het onderzoek, mede opgezet door technisch geneeskundige Kristian Overduin en neurochirurg in opleiding Ilaria Viozzi, wordt geleid door Mark ter Laan. Ter Laan: “Via een klein gaatje in de schedel brengen we een laser-probe in de hersentumor. Vervolgens verhitten we met het energierijke laserlicht het tumorweefsel, waardoor dat afsterft. Deze behandeling wordt in de Verenigde Staten en in enkele centra in Europa al enkele jaren uitgevoerd. Wij gaan de behandeling nu als eerste in Nederland aanbieden op onze speciale MITeC-operatiekamers.”
 
Introductie
Het wordt een eerste verkennend onderzoek, waarbij de tien met SLA behandelde patiënten worden vergeleken met tien patiënten die de gebruikelijke behandeling krijgen. Ter Laan: “Dus SLA plus radio- en chemotherapie vergeleken met radio- en chemotherapie. Standaard maken we nu sowieso al een gaatje in de schedel om een biopt van de tumor te nemen. Dat wordt meteen door de patholoog beoordeeld, zodat we zeker weten of het om een glioblastoom gaat. Is dat zo, dan brengen we via dezelfde holle naald bij tien patiënten nu ook de laser-probe in. We verplaatsen de patiënt daarvoor naar een MRI, zodat we de opgewekte hitte in de hersentumor precies kunnen volgen. Bij grote of grillig gevormde tumoren kunnen we eventueel meerdere hittepunten combineren voor een nog betere bestrijding van de tumor.”
 
Landelijk onderzoek
De nieuwe techniek is ontwikkeld door Medtronic. Het bedrijf stelt voor dit onderzoek ook de vereiste apparatuur en materialen beschikbaar. Ter Laan: “Mede daardoor zijn we in staat dit eerste onderzoek in Nederland op te zetten. Het aantal patiënten is nu nog te klein voor betrouwbare gegevens over de effectiviteit en veiligheid, maar als deze pilot slaagt willen we meteen daarna naar een grote landelijke studie.”

• Meer weten over deze onderwerpen? Klik dan via onderstaande buttons door naar meer nieuws.

  Nieuws homepage Patientenzorg en Nieuws en verhalen