Verloop van dementie beter in kaart gebracht

Dementie is een ziekte met vele gezichten. Het kan diverse oorzaken hebben, maar hoe de ziekte verloopt wordt ook door veel factoren beïnvloedt. Miriam Haaksma onderzocht deze invloeden en promoveert daarop aan het Radboudumc op 12 november 2019.

Wat betekent het als je dementie hebt? Eigenlijk is dat nog niet goed bekend. De aandoening kan de vorm krijgen van de ziekte van Alzheimer, Lewy body dementie, of de oorzaak kan in de bloedvaten zitten zoals bij vasculaire dementie. Miriam Haaksma liet in haar onderzoek onder andere zien dat het type dementie gevolgen heeft voor de prognose. Patiënten met Alzheimer hebben bijvoorbeeld een grotere kans om na de diagnose nog drie jaar te leven dan zij met vasculaire dementie of een andere vorm van dementie.

Andere factoren

Het verloop van dementie hangt ook samen met andere factoren. Leeftijd is er één; hoe ouder je bent, hoe slechter je prognose. Maar ook de mentale capaciteit van de patiënt op het moment van de diagnose is een indicatie: hoe beter de patiënt er bij diagnose aan toe is, hoe beter de prognose.
Er is ook een belangrijke rol weggelegd voor ‘comorbiditeit’, dat is een term voor andere aandoeningen die iemand heeft naast dementie. Heeft een patiënt met dementie bijvoorbeeld ook diabetes, dan vergroot dit de kans op een snel en agressief verloop van de dementie. Zelfs medicijnen die iemand neemt voor een andere aandoening kunnen effect hebben op dementie.

Ingewikkelde ziekte

Al met al blijkt weer dat dementie een erg ingewikkelde ziekte is, met veel onzekerheid en lastige keuzes voor zowel de patiënt als de arts. Haaksma laat echter wel zien dat het mogelijk is om patiënten met een hoog risico op een agressief ziekteverloop te identificeren. Dat opent ook de deur naar intensievere controle van deze patiënten. Haaksma maakte hiervoor tabellen die overzichtelijk weergeven wat de prognose is bij verschillende factoren, zoals leeftijd, mentale capaciteit en comorbiditeit. Deze tabellen moeten nog gevalideerd worden, maar ze kunnen voor zowel de arts als de patiënt handvatten bieden om samen te beslissen over de inrichting van de zorg.

Haaksma promoveert bij geriater Marcel Olde Rikkert, die minister Hugo de Jonge op 21 oktober in NRC Handelsblad opriep om meer te doen aan de preventie van dementie. Onder andere de betere behandeling van de bijkomende ziekte kan hierbij helpen, dan is er minder comorbiditeit en minder medicijngebruik helpt om de mentale capaciteiten goed te houden. Dementie kost nu al 9 miljard per jaar, en dat zou kunnen verdubbelen. Preventie levert daarom in potentie miljarden op.

 

• Meer weten over deze onderwerpen? Klik dan via onderstaande buttons door naar meer nieuws.

  Nieuws homepage Patientenzorg en Nieuws en verhalen