Het TURBO-programma van het Radboudumc en de Universiteit Twente heeft vier subsidies toegekend voor nieuw technisch-medisch onderzoek. De onderzoeksgroepen kunnen met de subsidie een innovatief idee uitwerken dat moet leiden tot een vervolgaanvraag bij een externe subsidieverstrekker.
Het TURBO-programma staat voor ‘Twente University RadBoudumc Opportunities’. Het sluit aan bij het TopFit-programma dat invulling geeft aan het innovatieprofiel ‘Concepts for a Healthy Life’ van de regio Oost Nederland. TURBO-subsidies zijn bedoeld als opstapje naar grotere externe subsidies van bijvoorbeeld nationale en Europese fondsen en bedrijven actief in gezondheidszorg en technologie. De vier gehonoreerde onderzoeken:
EEG-in-een-schaaltje
Epilepsie/epileptische aanvallen geven een afwijkende elektrofysiologisch beeld, zichtbaar in het EEG. Met medicijnen wordt geprobeerd de aanvallen te onderdrukken en de verstoorde verhouding tussen prikkeling en demping van de neurologische netwerken te verminderen.
In dit project wordt van patiënten met epilepsie via iPS-cellen een brein-in-een-schaaltje gekweekt. Naar verwachting zijn de neurologisch afwijkende patronen (de epilepsie) ook in zo’n minibrein met een EEG zichtbaar te maken. Zo’n EEG-in-een schaaltje kan onder andere worden gebruikt voor medicijnonderzoek, waardoor de soms lange zoektocht naar het juiste medicijn kan worden verkort. De gegevens zijn mogelijk ook waardevol voor het bepalen van eventuele medicijnresistentie en het overwegen van andere behandelopties
Michel van Putten, UTwente & Nael Nadif Kasri, Radboudumc
EEG in-a-dish: towards PRecisIoN mediCine for EpilepSy (PRINCES)
Bloedvat-op-een-chip
Te veel urinezuur in het bloed (hyperuricemie) geeft een hoger risico op hart- en vaatziekten. Waarschijnlijk komt dat doordat uraat (zout van urinezuur) zich opstapelt in de vaatwand en zo ontstekingsprocessen in gang zet. In patiënten met jicht (door hyperuricemie) kunnen allopurinol en febuxostat de urinezuurspiegel verlagen. Uit een recente studie blijkt allopurinol ook de uitstroom van uraat uit de vaatcellen te stimuleren terwijl febuxostat dit juist zou remmen. Als dat werkelijk zo is, is dit mogelijk ook de verklaring waarom tijdens behandeling van jichtpatiënten met allopurinol minder hart- en vaatziekte wordt gezien dan tijdens behandeling met febuxostat.
In een bloedvat-op-een-chip opstelling van de Universiteit Twente zal onderzocht worden hoe beide medicijnen het uraattransport én de ontstekingsprocessen in de vaatcellen beïnvloeden. Op basis van de resultaten kan een klinisch onderzoek naar de preventie van hart- en vaatziekten bij de mens plaatsvinden. Dit onderzoek zal ook de voorspellende waarde van bloedvat-op-een-chip modellen voor uraattransport ondersteunen.
Andries van der Meer, UTwente & Frans Russel, Radboudumc
Modulation of endothelial urate toxicity by urate transporters as a new personalized prevention strategy for atherosclerosis
Macrofagen herprogrammeren
Niet-alcoholische vervetting van de lever (NAFLD) is de belangrijkste leverziekte wereldwijd, mede door de toename van obesitas en diabetes. Een behandeling is er niet. Chronische metabole ontstekingsprocessen, aangejaagd door macrofagen, dragen in belangrijke mate bij aan de ontwikkeling van de ziekte.
Bij deze ziekte krijgen macrofagen in de lever (Kupffer cellen) een ontstekingsachtig profiel. Het herprogrammeren van deze Kupffer cellen naar een minder ontstekingsachtige profiel is misschien een interessante behandeloptie. Door specifieke receptoren op die cellen met kleine bewerkte eiwitfragmenten (liposomen) te ‘bestoken’, wordt geprobeerd dat voor elkaar te krijgen. Dit project opent nieuwe wegen voor de behandeling van leverziekten en andere chronische ontstekingsziekten.
Ruchi Bansal, UTwente & Rinke Stienstra, Radboudumc
Metabolic reprogramming of fatty liver disease
Objectief onderzoek bewustzijnsstoornissen
Elk jaar stijgt het aantal mensen met een bewustzijnsstoornis na een hersenbeschadiging, mede door de toegenomen mogelijkheden om mensen in kritieke toestand in leven te houden. Bewustzijnsstoornissen zijn in te delen in coma (de acute fase), het niet-responsieve waaksyndroom (NWS) - tot voor kort ‘vegetatieve toestand genoemd - en de minimaal bewuste toestand (MBT). Deze categorieën bepalen het klinisch beloop, de prognose en de juiste zorg. De diagnose wordt nu bepaald door testen aan bed, uitgevoerd door een professional, waarbij visuele stimuli een grote rol spelen. Dat is een moeilijk en niet altijd betrouwbaar proces. In dit proces wordt een nieuwe objectieve onderzoeksmethode getest, die is gebaseerd op eye-tracking, gezichtsexpressie, resting-state fMRI en kunstmatige intelligentie.
Utku Yavuz, UTwente & Koen Haak, Radboudumc
Improvement of diagnostic and prognostic assessment of patients with a disorder of consciousness: eye and face movements
-
Meer weten over deze onderwerpen? Klik dan via onderstaande buttons door naar meer nieuws.