Zeventien miljoen voor Nederlands X omics Initiatief - Nationale Roadmap Grootschalige Wetenschappelijke Infrastructuur

Nieuws Zeventien miljoen voor Nederlands X omics Initiatief

12 april 2018

Het Nederlandse X-omics Initiatief onder leiding van het Radboudumc heeft zeventien miljoen euro ontvangen van NWO in het kader van de Nationale Roadmap Grootschalige Infrastructuur. Het X-omics Initiatief is een van de tien projecten die door minister Van Engelshoven van het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen werden uitgereikt. In totaal is er 138 miljoen euro uitgetrokken om de grootschalige wetenschappelijke Infrastructuur in Nederland te faciliteren.

Het onderzoek naar DNA (genomics), eiwitten (proteomics), producten van de stofwisseling (metabolomics) en de analyse van de grote hoeveelheid data die daarbij beschikbaar komen (bioinformatica) hebben de afgelopen jaren een enorme groei doorgemaakt. De in Nederland opgebouwde onderzoekstructuur in genomics (Edwin Cuppen, UMC Utrecht), proteomics (Albert Heck, Universiteit Utrecht), metabolomics (Thomas Hankemeier, Universiteit Leiden) en data-integratie (Alain van Gool, Radboudumc) krijgt met de honorering van dit X-omics Initiatief [spreek uit: cross-omics] nu een extra kwaliteitsimpuls.

Cellen in actie
Coördinator Alain van Gool: “We gaan de technologische mogelijkheden van al deze –omicstechnieken sterk verhogen. Daarnaast wordt door het hogere niveau van de gegevensintegratie het mogelijk om de dynamiek tussen de verschillende –omics niveaus in kaart te brengen. De genomics-, proteomics- en metabolomics-analyses zijn nog vaak afzonderlijke benaderingen die elkaar niet of nauwelijks raken. Het X-omics Initiatief stelt ons nu in staat om alle beschikbare gegevens op alle niveaus te integreren en die te gebruiken voor complexe, dynamische analyses van de manier waarop cellen en weefsels als systeem functioneren. Op basis van onze nieuwe kennis van deze moleculaire bouwstenen van het leven zullen we de contouren beginnen te zien van cellen en weefsels in actie.”

Demonstratieprojecten
De bundeling en verbetering van de –omicstechnieken zal bijdragen tot meer kennis over ziekte en gezondheid, bijvoorbeeld over kanker, immuunreacties, unieke zeldzame aandoeningen en de effecten van genetische variaties in de Nederlandse bevolking. Om de kracht van de –omicstechnieken op die gebieden te illustreren zijn er demonstratieprojecten op diverse niveaus voorzien. In cellen en organoïden zullen Hans Clevers en Rene Bernards onderzoek gaan doen naar geneesmiddelen bij kanker en de ontwikkeling van resistentie hiertegen. Bij individuele patiënten onderzoeken Mihai Netea en Han Brunner (beide Radboudumc) naar individuele verschillen bij zeldzame ziekten en op bevolkingsniveau analyseren Cornelia van Duijn (Erasmus MC) en Cisca Wijmenga (UMCG) de genetische variaties in de Nederlandse bevolking.

Nationale X-omics Infrastructuur
Het X-omics Initiatief is uitdrukkelijk een landelijk initiatief. Van Gool: “De meerwaarde van dit initiatief zit voor een belangrijk deel ook in de samenwerking van de topinstituten die op al deze –omicsonderdelen en data-integratie actief zijn. Alleen op deze manier zijn we in staat echt een enorme stap voorwaarts te maken. Daarvoor moeten we samen die inspanning leveren, maar met de belofte dat we daardoor op dit vlak mondiaal voorop kunnen lopen.
-
Zie ook: www.x-omics.nl
www.ru.nl/nieuws-agenda/nieuws/vm/algemeen/2018/roadmapsubsidies-2018/
www.nwo.nl/actueel/nieuws/2018/04/nationale-roadmap-138-miljoen-voor-tien-hoogwaardige-onderzoeksfaciliteiten.html
www.nwo.nl/documents/nwo/programmas/gehonoreerde-aanvragen-roadmap-2017-2018
De Nationale roadmap grootschalige onderzoeksfaciliteiten stimuleert het opzetten of verbeteren van grote onderzoeksfaciliteiten waarmee Nederland internationaal een belangrijke positie kan innemen.
De Nationale roadmap grootschalige onderzoeksfaciliteiten is bedoeld voor investeringen in onderzoeksfaciliteiten in Nederland met een internationale uitstraling of de participatie van Nederland in de bouw of aanpassing van internationale onderzoeksfaciliteiten.