‘Gezondheid is ongelijk verdeeld, daar moeten we wat aan doen’

Nieuws ‘Gezondheid is ongelijk verdeeld, daar moeten we wat aan doen’

9 april 2018

Overgewicht neemt toe. Meer ziektes ontstaan door een slechte leefstijl. En gezondheid is “ongelijk verdeeld”: laagopgeleiden leven zes jaar korter en voelen zich negentien(!) jaar eerder ongezond dan hoogopgeleiden. ‘Niets doen is geen optie’, aldus Wij zijn groen, gezond en in beweging Nijmegen. Deze beweging – waarvan het Radboudumc partner is – houdt op 12 april een werkconferentie. Pim Assendelft, hoogleraar Huisartsgeneeskunde, licht het belang van preventie en van verbinding tussen goede initiatieven in de stad toe.

‘Veel aandoeningen – zoals kanker, diabetes, COPD, beroerte en hartfalen – hangen samen met een ongezonde leefstijl, waarbij sprake is van roken, overgewicht en te veel alcoholgebruik’, zegt Pim Assendelft, voorzitter van de werkconferentie en vanuit het Radboudumc aanjager van Wij zijn groen, gezond en in beweging Nijmegen. ‘Er is meer aandacht voor leefstijl in de spreekkamer; ook in het Radboudumc waar we hiervoor recent een inventarisatie hebben afgerond. Maar er is nog een flinke slag te slaan.’

Sociaal-economische status en gezondheid
Verontrustend is de samenhang tussen sociaal-economische status en gezondheid, aldus Assendelft. ‘Gezondheid is “ongelijk verdeeld”. Mensen met alleen basisonderwijs leven zes jaar korter en voelen zich negentien(!) jaar eerder ongezond dan mensen met een hbo- of universitaire opleiding. Ook leefstijlfactoren als overgewicht en roken zijn behoorlijk scheef over de sociaal-economische klassen verdeeld: lager opgeleiden zijn niet alleen ongezonder, ze leven ook ongezonder. Het is daarom belangrijk dat we juist voor de mensen met een lager opleidingsniveau, in de lagere sociale klasse, inzetten op preventie.’
Het Radboudumc is een belangrijke speler om Nijmegenaren gezonder te krijgen. Assendelft: ‘Een arts kan signaleren of er sprake is van een ongezonde leefstijl bij een patiënt, hem of haar motiveren hier wat aan te doen, en samen een plan van aanpak opstarten. De begeleiding kan daarna worden overgenomen door bijvoorbeeld fysiotherapeuten, diëtisten of leefstijlcoaches. Daarna kan iemand dit vervolgen met eigen activiteiten of door bij een vereniging te sporten.’

‘Preventie wordt populairder’
Assendelft ziet dat steeds meer (vooral jonge) artsen op de bres staan voor preventie. ‘Het heeft een prominente plaats in de recente toekomstvisies van jonge specialisten, van de Federatie Medisch Specialisten en die van de huisartsen. De toegenomen aandacht is terecht, want door preventie is veel winst te behalen, in geld en in gezondheid. Zo toont onderzoek dat de zorgkosten om mensen te behandelen voor diabetes voor 51 procent toewijsbaar zijn aan overgewicht. Bij longkanker zijn de kosten voor 86 procent toewijsbaar aan roken; bij COPD is dat 79 procent. Indirect lees je hieruit af dat je door gezond leven deze ziektes voor een groot deel kunt voorkomen.’

‘We kunnen het niet alleen’
Goede gezondheid hangt niet alleen af van doktersadviezen. Assendelft: ‘Zo is het bijvoorbeeld ook belangrijk dat er goede voorzieningen in de wijk zijn, zoals een park om in te wandelen of een sportschool in de buurt.’
Tijdens de werkconferentie ontmoeten allerlei partijen elkaar (gemeente, bedrijven, GGD, Radboudumc, bewoners). Assendelft: ‘We hebben in het Radboudumc een aantal koplopers in preventie, bijvoorbeeld vanuit de oncologie, hartvaataandoeningen, chirurgie en fysiotherapie. Deze mensen zijn enthousiast en kunnen de verbinding leggen met mensen die binnen GGD en gemeente een belangrijke rol spelen, bijvoorbeeld in het zorgen voor groen- en sportvoorzieningen in de wijk. Zo kunnen we samen werken aan een “preventieketen” en zorgen voor een gezonde stad met gezonde inwoners.’

Het Radboudumc is een van de initiatiefnemers van ‘Wij zijn groen, gezond en in beweging Nijmegen’, de beweging die ernaar streeft dat Nijmegenaren over 10 jaar gezonder zijn. De werkconferentie op donderdag 12 april (Van ketenaanpak tot de tuin van mevrouw Annie) is inmiddels volgeboekt. Volg de ontwikkelingen van de beweging via wijzijngroengezondeninbewegingnijmegen.nl.