Nieuws Cannabistablet helpt niet tegen chronische pijn

14 december 2018

Cannabistabletten hebben geen effect op pijnbeleving bij patiënten met chronische pijn na een alvleesklierontsteking of buikoperatie. Dat is de conclusie van Marjan de Vries van het Radboudumc, die op 21 november promoveerde op dit onderwerp: “Er zijn veel verhalen van mensen die enorme baat hebben gehad bij het gebruik van medicinale cannabis, maar dit wordt niet aangetoond in geneesmiddelenstudies. Tussen die ervaringen en het wetenschappelijke bewijs zit een heel groot gat.”

De Vries onderzocht de pijnstillende effecten van cannabistabletten op chronische pijn na een alvleesklierontsteking of buikoperatie. “Mensen met chronische pijn hebben vaak al jaren pijnklachten, en willen graag af van de hoge doses opiaten, zoals morfine. Want opiaten zijn wel effectief, maar niet geschikt voor langdurig gebruik. Op papier zijn cannabisproducten dat wel, maar de pijnstillende werking hiervan is nauwelijks onderzocht.”
 
Het gebruik van cannabistabletten met de werkzame stof THC was een nieuwe aanpak in de geneesmiddelenstudie van de Vries. THC is de belangrijkste psychoactieve stof uit de cannabisplant. De stof gaat een interactie aan met zenuwcellen die pijnsignalen geleiden, en zou op deze manier pijnstillend kunnen werken. Door een tablet met uitsluitend THC te gebruiken, kan de dosering hiervan goed gereguleerd worden, in tegenstelling tot andere vormen van medicinale cannabis, dat uit meerdere stoffen bestaat.
 
Grote placebo-effecten
De Vries vond geen verschil in pijnbeleving van chronische patiënten die THC-tabletten kregen, vergeleken met patiënten die een placebo-pil kregen: “We vonden wel een heel groot pijnstillend effect, maar dat was het geval in zowel de placebo-groep als de THC-groep. Dit effect is waarschijnlijk dus niet te danken aan THC, maar aan het sterke placebo-effect. In de placebo-groep zagen we zelfs mensen die stopten vanwege bijwerkingen die bij THC horen, of die zich high voelden.”
 
Om tot deze conclusies te komen voerde De Vries een geneesmiddelenstudie uit. De patiënten werden ingedeeld in twee groepen. De ene groep kreeg eerst gedurende twee weken een oplopende dosis van het THC-tablet (van driemaal daags 3 mg tot driemaal daags 8 mg), waarna een persoonlijke dosis werd bepaald op basis van bijwerkingen en verdraagzaamheid voor de THC-tabletten. Deze dosis nam de patiënt driemaal daags voor de rest van de 50 dagen durende studie, terwijl de andere groep driemaal daags een placebo-pil kreeg. Patiënten die THC-tabletten kregen hadden een pijnafname van ongeveer 40 procent. Voor de placebo-groep was dit 37 procent, geen significant verschil.
 
Dit onderzoek levert geen bewijs voor de pijnstillende werking van THC bij chronische pijn na een alvleesklieronsteking of buikoperatie. Deze resultaten zijn te vertalen naar veel soorten chronische pijn, aldus de Vries: “Dat komt omdat de oorzaak van chronische pijn, veranderingen in het pijnzenuwstelsel, ook in andere patiëntenpopulaties is aangetoond.” In haar promotieonderzoek vond de Vries dat THC ook geen effect had op deze veranderingen in het pijnzenuwstelsel.
 
De Vries concludeert: “Er ligt heel weinig bewijs voor een positief effect van THC. In geneesmiddelenstudies waarin een positief effect wel wordt gevonden, is vaak iets mis met de opzet van de studie. Maar ik kan niet uitsluiten dat een studie in een andere patiëntengroep wel pijnstillende effecten vindt. Voor vormen van chronische pijn die veroorzaakt worden door zenuwschade, zoals bijvoorbeeld MS, is er wel bewijs voor een pijnstillend effect van THC.”
  • Medewerkers
  • Intranet