Nieuws Ruim 2,5 miljoen euro voor onderzoek naar dementie

27 juli 2017

Het Radboudumc Alzheimer Centrum ontvangt ruim 2,5 miljoen euro voor onderzoek naar dementie. Het landelijke subsidieprogramma Memorabel II van ZonMw honoreerde zes onderzoeksprojecten en drie partnerprojecten. Hiermee krijgt het onderzoek naar dementie in het Radboudumc een extra impuls.

Memorabel is een onderzoeks- en innovatie programma in opdracht van het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport. Het wordt uitgevoerd door ZonMw in het kader van het Deltaplan Dementie. Doel van het onderzoeks- en innovatieprogramma Memorabel is de kwaliteit van leven van mensen met dementie en de aan hen geleverde zorg en ondersteuning te verbeteren. Dit doet ZonMw door het uitvoeren van onderzoek en het ontwikkelen en toepassen van effectieve en doelmatige instrumenten, interventies en zorgmodellen. In totaal is voor deze projecten ruim zeventien miljoen euro beschikbaar. De individuele projecten ontvangen bedragen tussen 200.000 en 1.500.000 euro.
 
Hieronder staan de gehonoreerde projecten kort samengevat.
 
Dementienet dr. Marjolein van der Marck, afdeling Geriatrie
Het DementieNet evaluatie onderzoek gaat na hoe de verdere verspreiding en borging van de volgende tien tot twintig DementieNetwerken verloopt. Er zijn inmiddels ruim twintig DementieNetwerken actief die in dit onderzoek ook zullen worden gevolgd op effectiviteit. Zo ontstaat een unieke verzameling van kwantitatieve en kwalitatieve gegevens over netwerkontwikkeling in de dementiezorg. En daarnaast over doelmatige en persoonsgerichte zorginnovatie vanuit het Radboudumc Alzheimer Centrum.
 
Dementievriendelijke samenleving: gezondheid van mensen met dementie verbeteren en behouden vanuit positieve gezondheiddr. Maud Graff, afdeling IQ Healthcare
Mensen met dementie en hun verzorgers ervaren  een sociaal stigma en houden zich vaak af van sociale participatie. Deelname aan sociale activiteiten is onderdeel van het nieuwe concept van positieve gezondheid, belangrijk voor het gezond ouder worden en een beweging die wordt uitgedragen door de World Health Organisation en het Deltaplan Dementie.  Het onderzoek richt zich op het stimuleren van de patiënt met dementie in zijn of haar omgeving in sociale participatie en de creatie van dementievriendelijke omgevingen. De vraag is welke mechanismen effectief zijn . De studie richt zich op het ontwikkelen, testen en verspreiden van een handleiding  waarin complexe interventies als deze worden beschreven om zo maatwerk en kennisverspreiding te bevorderen.

TrEAT het effect van voeding dr. Maud Graff, afdeling IQ Healthcare
Problemen met voldoende blijven eten, boodschappen doen en koken komen vaak voor bij zelfstandig wonende mensen met dementie. Wetenschappelijk onderzoek naar hulp en ondersteuning bij voedingsproblemen is schaars en een goede behandeling ontbreekt. In het project TrEAT wordt onderzoek gedaan naar en worden methodes ontwikkeld om zelfstandig wonende mensen  met dementie en mantelzorgers te helpen bij het behouden van een goed voedingspatroon en het voorkomen van ondervoeding. In dit project werken onderzoekers van het Radboudumc en de Stuurgroep Ondervoeding samen met ergotherapeuten, diëtisten en andere zorgverleners aan de ontwikkeling van een effectieve multidisciplinaire behandeling.
 
SPANkracht dr. Debby Gerritsen, afdeling Eerstelijngeneeskunde
SPANkracht staat voor een Sociale, Plezierige, Actieve, Nuttige daginvulling op eigen kracht voor jonge mensen met dementie. Om de capaciteiten van mensen met dementie thuis en in verpleeghuizen beter te kunnen aanspreken en ondersteunen, ontwikkelt dit project een ondersteuningsprogramma en wordt onderzocht of dat effectief en toepasbaar is. De gebruikers zijn tevreden over het pakket , maar om te weten of het pakket echt tot verbetering leidt, bekijken onderzoekers  1) het effect op ‘eigen kracht’ van jonge mensen met dementie en op competentiegevoel van mantelzorgers; 2) de kosten van het door de casemanager toepassen van het SPANkracht-pakket in vergelijking met regulier casemanagement; en 3) hoe het SPANkracht-pakket kan worden opgenomen in het huidige zorgaanbod.
 
Dementie vanuit metaforen: gezamenlijke besluitvorming bij patiënten met dementie met een niet-Westerse achtergrond dr.  Gert Olthuis en dr. Anke Oerlemans, afdeling IQ Healthcare
Bij ouderen met wortels buiten Nederland wordt dementie onvoldoende gediagnosticeerd en behandeld. We weten ook niet goed hoe in hun families de diagnose dementie wordt ervaren en de toekomst wordt besproken. In ons dagelijkse taalgebruik spreken we vaak over dementie met krachtige beeldspraken: denk bijvoorbeeld aan ‘opgaan in de mist’ of ‘in je hersenen verdwalen’. Deze metaforen geven richting aan ons denken: ze scheppen beelden die betekenissen overbrengen. Een goed wederzijds begrip is essentieel voor gezamenlijke besluitvorming over diagnose en toekomst met dementie. Dit onderzoek beoogt  inzicht te krijgen in de manier waarop verschillende patiëntengroepen en hun naasten in hun alledaagse spreken en denken betekenis geven aan deze ziekte.
 
BIONICdr. Marcel Verbeek, afdeling Neurologie
Gezonde bloedvaten zijn van belang voor het goed functioneren van onze hersenen. Stapeling van het zogenaamde ‘amyloïd β-eiwit’ leidt tot een aantasting van bloedvaten in de hersenen en een vermindering van verstandelijke vermogens bij patiënten met de ziekte van Alzheimer. Deze eiwitstapeling kan tijdens het leven echter niet goed vastgesteld worden. We hebben nieuwe signaalstoffen(‘biomarkers’) in hersenvocht gevonden, die wijzen op de aanwezigheid van deze eiwitstapeling in de bloedvaten. Hiermee kunnen onderzoekers de relatie tussen eiwitstapeling en achteruitgang van verstandelijke vermogens bestuderen. Dit onderzoek bestudeert ook of deze biomarkers in het bloed aangetoond kunnen worden. Voorts proberen onderzoekers een methode te ontwikkelen op basis van deze biomarkers om patiënten te selecteren aan wie (anti-amyloïd β)immunotherapie kan worden aangeboden, en bij wie dat beter niet kan gebeuren omdat die therapie contraproductief werkt.
 
Lees hier het volledige persbericht van ZonMw

Meer nieuws


Artificiële Intelligentie voor betere preventie van dementie AI-Mind project ontwikkelt platform voor snelle, vroege diagnostiek

23 februari 2021 Het internationale AI-Mind project, waaraan ook het Radboudumc deelneemt, gaat slimme digitale instrumenten ontwikkelen om hersenverbindingen te screenen en het risico op dementie in te schatten bij mensen met milde cognitieve problemen. lees meer

Apathie vroege voorspeller van dementie

15 december 2020 Apathie voorspelt sommige vormen van dementie al jaren voordat de eerste symptomen ontstaan. Dat schrijven Rogier Kievit van het Radboudumc en collega’s van de University of Cambridge in Alzheimer’s & Dementia. lees meer
  • Medewerkers
  • Intranet