Een nieuw idee in de immunologie

Afweer trainen

Lang werd gedacht dat het afweergeheugen een exclusieve eigenschap van de verworven afweer was. Uit onderzoek van Mihai Netea blijkt dat dit niet zo is. Ook het aangeboren systeem heeft een geheugen. Iets dat hij en zijn collega’s ‘getrainde immuniteit’ noemen. Dit geheugen ontstaat doordat het DNA van de afweercellen nog een paar maanden in staat van paraatheid blijft na een infectie. Op deze manier kan het aangeboren afweersysteem sneller reageren op een nieuwe infectie.

Oud vaccin

Emeritus hoogleraar Jos van der Meer werkte intensief samen met Netea: ‘Ik ben zeer bevoorrecht de carrière van Mihai van dichtbij te hebben mogen meemaken vanaf het moment dat hij als Roemeense student naar Nederland kwam. Hij is briljant in het genereren van volstrekt nieuwe, verrassende ideeën, die hij vervolgens ook nog in buitengewoon slimme experimenten weet te onderzoeken. Zijn laatste en vrijwel zeker meest baanbrekende werk is dat over 'getrainde immuniteit. In korte tijd is dat al een nieuw paradigma in de immunologie geworden, een concept dat grote betekenis heeft voor het begrijpen van ziekten (zoals infectieziekten en aderverkalking) en voor vaccinaties en behandeling’.

Schimmels en evolutie

Candida albicans, een belangrijke veroorzaker van sepsis. Netea onderzoekt hoe het menselijk afweersysteem deze schimmels in de bloedbaan kan herkennen en uitschakelen. Daarnaast probeert hij genetische afwijkingen op te sporen waardoor mensen extra gevoelig kunnen zijn voor deze schimmelinfecties. In dit genetische onderzoek maakt hij ook gebruik van gegevens van verschillende moderne en oude menselijke populaties. Netea hoopt dat evolutionair inzicht in de ontwikkeling van het afweersysteem huidige verschillen in gevoeligheid tussen Europeanen en andere bevolkingsgroepen voor infectie- of auto-immuunziektes kan verklaren.

Mihai Netea (1968) studeerde Geneeskunde in Cluj-Napoca, Roemenië en promoveerde op de rol van ontstekingseiwitten bij het ontstaan van sepsis. Bij zijn benoeming tot hoogleraar in 2008 werd hij tevens hoofd van het laboratorium Experimentele Interne Geneeskunde in het Radboudumc. Netea publiceert regelmatig in toonaangevende tijschriften als The New England Journal of Medicine, Nature, Science en PNAS. Hij ontving voor zijn werk eerder al diverse beurzen en onderscheidingen waaronder een Vidi in 2005, een Vici in 2010 en een ERC Consolidator Grant in 2012. Daarnaast is hij lid van de KNAW en de Academia Europeae.

• Meer weten over deze onderwerpen? Klik dan via onderstaande buttons door naar meer nieuws.

  Nieuws homepage Patientenzorg en Nieuws en verhalen