Nieuwe behandeling voor polycysteuze leverziekte

Cysten zijn kleine holtes in het lichaam. Ze hebben geen functie en zijn meestal gevuld met vocht. Er zijn twee erfelijke aandoeningen die in de lever veel cysten veroorzaken. In het ene geval ontstaan de cysten alleen in de lever (PCLD), in het andere geval ontstaan de cysten niet alleen in de lever maar ook in de nieren (ADPKD). De eerste aandoening is zeldzaam, maar de tweede komt voor bij meer dan 16.000 Nederlanders.

Behandelen zonder opereren

“De cysten kunnen op zichzelf niet zoveel kwaad,” zegt Tom Gevers van de afdeling Maag-Darm-Leverziekten (MDL) in het Radboudumc. “Ze tasten de leverfunctie niet aan, maar het aantal neemt wel voortdurend toe en ze worden ook steeds groter. Het gevolg is, dat ze steeds meer ruimte innemen. Daardoor ontstaat buikpijn, kortademigheid, snelle verzadiging en een opgezette buik.”

Op dit moment is het wegsnijden van een stuk van de lever de enige beschikbare behandeling. Zo’n operatie is vaak succesvol, maar soms ontstaan aanzienlijke complicaties en in een enkel geval overlijdt de patiënt. Gevers: “Daarom wordt gezocht naar een andere behandeling, het liefst een behandeling die ook de toename en groei van de cysten aanpakt. Octreotide en lanreotide, twee synthetische varianten van het hormoon somatostatine, lijken daarvoor interessante kandidaten.”

Jonge vrouwen

Hoewel de middelen duur zijn en nog maar mondjesmaat worden toegepast, zorgen ze over het algemeen wel voor een kleine afname van het totale volume van de cysten. Gevers vroeg zich af of er misschien patiënten zijn die het meeste baat hebben bij de middelen.

“Vooral jonge vrouwen met polycysteuze leverziekte reageren goed op deze behandeling”, zegt hij. “Ook zagen we dat een verhoogde concentratie van het leverenzym alkalische fosfatase aan het begin van de behandeling vrij goed de afname van het levervolume voorspelt. Dit enzym kunnen we misschien gebruiken om patiënten te selecteren die het beste op de behandeling zullen gaan reageren.”

Patiëntselectie en veiligheid

Met de resultaten van Gevers kunnen leverspecialisten beter inschatten welke patiënten het meest profijt hebben van de nieuwe medicijnen. Omdat polycysteuze leverziekten een chronische aandoening is, moet de werkzaamheid en veiligheid op de langere termijn goed gevolgd worden.

• Meer weten over deze onderwerpen? Klik dan via onderstaande buttons door naar meer nieuws.

  Nieuws homepage Patientenzorg en Nieuws en verhalen