Nieuws Eiwit lijkt resistentie tegen tamoxifen bij borstkanker te stimuleren

17 december 2015

Borsttumorcellen met meer DNA-veranderingen (mutaties), bevatten vaak meer APOBEC3B-eiwit dan normaal. Het eiwit APOBEC3B is een mutageen enzym (een stof die het erfelijk materiaal kan beschadigen). Het wordt meestal pas actief als een cel bijvoorbeeld door een virus is geïnfecteerd. Het virus wordt dan door dit enzym uitgeschakeld.

Het is niet bekend wat ervoor zorgt dat dit enzym in bepaalde borstkankers extra actief is. Waarschijnlijk is het actief tijdens de celdeling, maar wat voor rol het daarbij speelt is nog onduidelijk. Een groep Amerikaanse en Nederlandse onderzoekers heeft de rol van dit eiwit onderzocht bij patiënten met hormoongevoelige borstkanker, bij wie de tumor is teruggekeerd.

Resistentie

Paul Span, bioloog bij de afdeling radiotherapie in het Radboudumc en betrokken bij het onderzoek: “Deze patiënten hebben veel oestrogeen receptoren op de tumorcellen. Daardoor zijn ze extra gevoelig voor het hormoon oestrogeen, dat van nature aanwezig in het vrouwelijk lichaam. Oestrogeen stimuleert de groei en deling van deze cellen en jaagt zo dus de tumorvorming aan. Door de receptoren op die cellen te blokkeren, bijvoorbeeld met tamoxifen, kan de tumorvorming worden geremd.”

In recent onderzoek in deze patiëntengroep kwam het APOBEC3B-eiwit in beeld. Span: “Bij patiënten die slecht reageren op een tamoxifenbehandeling werden vaak hogere concentraties van dit eiwit gevonden. Daarom zijn we de rol van dit eiwit gaan onderzoeken met collega’s uit Rotterdam en Minneapolis. Vorige week hebben we de resultaten gepresenteerd op een congres in de Verenigde Staten.”

Ongevoelig

Wetenschappers van de University of Minnesota onderzochten het eiwit met humane borstkankercellen in muizen. John Martens, oncoloog in het Erasmus MC: “Verhoging of verlaging van de hoeveelheid APOBEC3B-eiwit in deze borstkankercellen leidde niet tot een snellere of tragere celgroei in de muizen. Zoals verwacht, zagen we dat de tumorcellen bij een verlaging van de eiwitconcentratie langer gevoelig bleven voor tamoxifen, en dat ze bij een verhoogde APOBEC3B-concentratie juist sneller ongevoelig werden. Die gegevens waren interessant genoeg om die relatie ook direct in klinisch materiaal van patiënten te onderzoeken.”

Bijna driehonderd vrouwen met hormoonreceptorpositieve borstkanker, verzameld in het Radboudumc en Erasmus MC, werden op basis van de APOBEC3B-expressie in de primaire tumor verdeeld in vier groepen. Span: “Analyse van de gegevens maakte duidelijk dat de tamoxifenbehandeling veel eerder faalde bij de patiënten met de hoogste concentraties van het mutageen enzym. Bij hen begon de tumorgroei weer na gemiddeld 7,5 maanden. Bij de patiënten met de laagste concentratie was dat pas na ruim 13 maanden. Het is dus erg interessant om na te gaan hoe APOBEC3B de ongevoeligheid voor tamoxifen precies veroorzaakt en of we dit proces kunnen remmen, waardoor we patiënten met hormoongevoelige tumoren op termijn beter kunnen behandelen.”

­­­­­­­­-

Publicatie abstract tijdens San Antonio Breast Cancer Symposium (SABCS):

Resistance of ER-positive Breast Cancer to Tamoxifen Therapy May be Driven by APOBEC3B - Reuben Harris, Emily Law, Anieta Sieuwerts, Kelly LaPara, Brandon Leonard, Gabriel Starrett, Nuri A Temiz, Fred Sweep, Paul Span, John Foekens, John Martens and Douglas Yee. Abstract S4-07, SABCS 2015.

Presentatie Reuben Harris tijdens SABCS: https://www.youtube.com/watch?v=LDnm8nGB4TU

 

Meer nieuws

  • Medewerkers
  • Intranet