Nieuws Malaria meteen frontaal aanvallen

26 april 2013

Geef mensen antimalariamiddelen en infecteer ze dan met de malariaparasiet. Op deze manier is heel efficiënt een volledige bescherming tegen malaria op te wekken. Dat schrijven onderzoekers van het UMC St Radboud in het wetenschapsblad PNAS. Deze ontwikkeling is van groot belang voor verder onderzoek naar een vaccin voor malaria.

Infecteer gezonde vrijwilligers die medicijnen tegen malaria slikken met de malariaparasiet en je kunt een volledige bescherming tegen malaria opwekken. Dat blijkt uit onderzoek dat onderzoekers van het UMC St Radboud, samen met collega’s uit Leiden en Rijswijk, hebben gepubliceerd in het gerenommeerde wetenschapsblad PNAS. De groep van prof. dr. Robert Sauerwein, hoogleraar Medische Parasitologie, publiceerde eerder in The Lancet al een blauwdruk voor langdurige bescherming tegen malaria.

Gesneuveld op weg naar de lever

In de publicatie in PNAS gaan de onderzoekers weer een stap verder. Else Bijker, eerste auteur van het artikel: “Uit onze studie blijkt dat we op deze manier een afweer opwekken die gericht is tegen het vroegste ontwikkelingsstadium van de parasiet in de mens. De malariaparasiet komt via het speeksel van de mug in de bloedbaan en gaat dan op zoek naar de lever. In de levercel vermenigvuldigen ze zich zonder dat het tot ziekteverschijnselen leidt. Daarna breken ze uit de levercellen en gaan ze op zoek naar rode bloedcellen om zich opnieuw te vermenigvuldigen. Zijn ze voldoende ontwikkeld dan barsten de rode bloedcellen open en dat leidt tot de kenmerkende ziekteverschijnselen van malaria.”

De opgewekte afweer blijkt dus gericht op die allereerste fase, als de parasiet nog op weg is naar de lever. Bijker: “Tot dusver richt het meeste onderzoek zich op het vinden van een bescherming in de latere fases, op malariaparasieten in de bloedbaan die op zoek zijn naar de rode bloedcellen of daar weer uit tevoorschijn komen. Kortom, de fases die verantwoordelijk zijn voor de klachten en de complicaties van malaria. Door de afweer te richten op het allereerste stadium, verminderen we niet alleen het aantal klachten, maar kunnen we zelfs voorkomen dat mensen ziek worden.”

Ontwikkeling vaccin

“Deze ontwikkeling is van groot belang voor verder onderzoek naar malaria”, zegt onderzoeksleider Sauerwein. “De ontdekking stelt de onderzoekers in staat om zich nu op dit eerste stadium van de parasitaire infectie te richten. Want het blijkt dat daar op zeer efficiënte wijze afweer kan worden opgewekt. Het onderzoek kan zich nu richten op manieren om die afweer in die fase zo effectief mogelijk te organiseren. Met de hoop dat we op deze manier kunnen bijdragen aan de ontwikkeling van een goed werkend vaccin.”

Dat vaccin blijft hard nodig. Malaria veroorzaakt jaarlijks 655.000 doden. De meeste slachtoffers zijn kinderen onder de vijf jaar in Afrika. Bestrijding van de ziekte gebeurt op dit moment met antimalariamedicijnen, bednetten en het spuiten van insecticiden op de muren van huizen. Er zijn echter grote problemen met deze bestrijdingsmiddelen; de malariaparasiet wordt steeds vaker resistent tegen de bestaande medicatie en ook de muggen worden resistent tegen insecticiden en de middelen waarmee bednetten geïmpregneerd zijn.

Meer nieuws

  • Medewerkers
  • Intranet