Acceptatie van een chronische longaandoening

Voordat u deelneemt aan educatie over acceptatie van een chronische longaandoening is het de bedoeling dat u een voorbereidende opdracht maakt.
1. Bekijk dit onderstaand filmfragment
 

2. Beantwoord de onderstaande vragen:

• Wat roept het woord “niet accepteren” bij u op?
• Wat betekent “acceptatie” voor u?
• Als het gaat om uw chronische longaandoening, wat betekent acceptatie voor uw naasten?

In deze educatie gaan we stil staan bij acceptatie: hoe ziet dat eruit?

• Wat?
• Hoe?
• Waarom?

Wat is acceptatie?

Als u last heeft van een chronische longaandoening, zijn er vaak dingen die u niet meer kunt doen zoals u dat zelf zou willen. Denk hierbij aan sporten, hobby’s, werken, het huishouden doen, een wandeling maken of omgaan met uw kinderen of kleinkinderen. Dit kan komen doordat u bijvoorbeeld klachten heeft van benauwdheid of minder energie heeft. Deze beperkingen kunnen leiden tot gevoelens van boosheid, frustratie en/of verdriet. U verzetten tegen deze beperkingen kan ervoor zorgen dat u over uw grenzen gaat of bijvoorbeeld niet op tijd hulp vraagt. U kunt het ook ervaren als falen en/of u schuldig voelen naar uw naasten toe. Door dingen anders aan te pakken en beter met beperkingen om te gaan, gaat u zich beter voelen en krijgt u minder last van gevoelens van boosheid, frustratie en/of verdriet.

Acceptatie betekent letterlijk: ophouden van verzet

Het is een proces waar u doorheen gaat. Het belangrijkste hierbij is te weten wat het accepteren voor u betekent. Hieronder ziet u een overzicht wat het “niet accepteren” kan betekenen en wat het “accepteren” kan betekenen. Ga bij uzelf na hoe het bij u zit.

Uw omgeving

Niet alleen u krijgt met acceptatie te maken. Ook uw naasten. Ze maken ook de veranderingen in uw gezondheid mee en zien dat u last kunt hebben van emoties, klachten en beperkingen. Dit heeft ook invloed op hun leven, zoals bijvoorbeeld: niet meer samen op vakantie kunnen, minder op de kleinkinderen kunnen passen, pauzes moeten nemen als u samen wandelt of fietst, veranderingen op intiem vlak en seksualiteit, rolverdeling die verandert tussen partners, stoppen met roken en omgang met hulpmiddelen.
 

Hoe ziet acceptatie eruit?

De 4 fases van het acceptatieproces:

1. Ontkenning: een eerste reactie is vaak dat iemand reageert met ongeloof op een slecht nieuws bericht over zijn of haar gezondheid. Vaak denkt u dat het toch allemaal wel meevalt en gaat u door alsof er niets aan de hand is. U bent geneigd om u groot te houden naar de buitenwereld toe en wilt het eigenlijk nog niet onder ogen zien.
2. Verzet: wanneer u het niet meer kunt ontkennen, ontstaan vaak gevoelens van boosheid. U kunt boos worden op de diagnose, maar vooral ook als u tegen beperkingen aanloopt (benauwdheid, vermoeidheid). Ook kunt u boos of prikkelbaar reageren naar uw naasten toe of bijvoorbeeld de huisarts of longarts.
3. Emoties toelaten: u realiseert zich dat er wel degelijk iets aan de hand is en dat de gevolgen blijvend zijn. U beseft dat u niet meer alles kunt doen zoals u dat zelf wilt. U kunt uw rol als partner, ouder, grootouder, werknemer enz. niet meer zo invullen als voorheen of u voelt dat u een last bent voor uw naasten. U kunt zich ook zorgen maken over de toekomst. Dit alles roept vaak verdriet of angst op.
4. Acceptatie: dit is de fase van berusting. U vindt een nieuwe/gezonde manier om met uw chronische ziekte om te gaan. U zorgt voor een goede balans in belasting-belastbaarheid, u heeft veel minder last van gevoelens van boosheid en/of verdriet, u kijkt vooruit en naar  mogelijkheden en streeft naar een goede kwaliteit van leven.

Deze fases van het acceptatieproces zijn niet in steen gebeiteld, ze komen en gaan afhankelijk van de situatie waarin u zich bevindt. In dit proces kunt u dus voor nieuwe uitdagingen komen te staan, bijvoorbeeld wanneer u te horen krijgt dat dat uw gezondheid achteruit is gegaan of dat u het advies krijgt om hulpmiddelen (bijvoorbeeld rollator) te gaan gebruiken.

Acceptatie is een heel normaal menselijk verwerkingsproces, een normale reactie. Niemand vindt beperkingen leuk. Waarom is acceptatie nu zo belangrijk? Hieronder ziet u een overzicht van wat de gevolgen kunnen zijn van het “niet accepteren ”en wat acceptatie u kan opleveren

U heeft gelezen wat acceptatie u zou kunnen opleveren. Maar hoe komt u daar? U kunt uzelf vooral helpen om niet in de boosheid of verdriet te blijven hangen. U kunt bijvoorbeeld negatieve gedachten hebben die uw boosheid of verdriet versterken:
Gedachte: “Het lijkt wel alsof ik invalide ben”: deze gedachte kan u boos maken
Gedachte: “Ik schaam me, wat zullen ze niet denken van mijn rollator”: deze gedachte kan u verdrietig maken
Belangrijk is te kijken naar: WAT KAN IK WEL?

Franciscus van Assisi heeft bijna duizend jaar geleden deze volgende uitspraak gedaan:
“Geef me de moed om te veranderen wat ik kan veranderen. Geef me de wijsheid om te accepteren wat ik niet kan veranderen. Geef me het inzicht om het verschil tussen beide te zien”.