Oefeningen beïnvloeden het autonome zenuwstelsel en immuunsysteem

Met simpele technieken zoals ademhalingsoefeningen, meditatie en herhaalde blootstelling aan koude kun je het autonome zenuwstelsel activeren en de reactie van je immuunsysteem remmen. Onderzoekers van het Radboudumc leveren in een artikel, dat gisteren in het toonaangevende tijdschrift PNAS verscheen, het eerste wetenschappelijk bewijs hiervoor.

Met simpele technieken zoals ademhalingsoefeningen, meditatie en herhaalde blootstelling aan koude kun je het autonome zenuwstelsel activeren en de reactie van je immuunsysteem remmen. Onderzoekers van het Radboudumc leveren in een artikel, dat gisteren in het toonaangevende tijdschrift PNAS verscheen, het eerste wetenschappelijk bewijs hiervoor.
 

Een goedwerkend immuunsysteem beschermt ons lichaam tegen ziekteverwekkers. Maar soms reageert het immuunsysteem overactief en maakt het teveel ontstekingseiwitten aan. Dit kan tot auto-immuunziekten zoals reuma leiden. Onze afweer staat onder andere onder controle van het autonome zenuwstelsel, dat betrokken is bij de ‘vecht-of-vluchtreactie’. Van zowel het immuunsysteem als het autonome zenuwstelsel werd lang gedacht dat we ze niet bewust kunnen beïnvloeden. Experimenten van Intensive Care onderzoeker Matthijs Kox en hoogleraar Experimentele Intensive Care geneeskunde Peter Pickkers, laten nu zien dat het met bepaalde technieken toch mogelijk is. De onderzoekers benadrukken echter dat nog niet is vastgesteld of deze technieken effectief zouden kunnen zijn bij patiënten. Daar is vervolgonderzoek voor nodig.

Training

‘Iceman’ Wim Hof trainde twaalf gezonde, jonge mannen tien dagen met enkele specifieke technieken. De training vond deels plaats in Polen, waar de vrijwilligers meditatie- en ademhalingsoefeningen leerden en in korte broek door de sneeuw liepen. Terug in Nederland gaven de wetenschappers de getrainde mannen en twaalf gezonde niet-getrainde mannen een injectie met endotoxine. Dat is een bestanddeel van de celwand van bacteriën en zorgt voor een reactie van het afweersysteem. Pickkers: “Door een dood bacteriedeel toe te dienen houden we het lichaam eigenlijk voor de gek. Het immuunsysteem reageert alsof levende bacteriën binnendringen en maakt ontstekingseiwitten aan. Hierdoor krijgen de proefpersonen griepverschijnselen zoals koorts en hoofdpijn. Op die manier kunnen we het immuunsysteem bij de mens onderzoeken.”

Stresshormoon

Kox: “De getrainde mannen maakten door de geleerde technieken meer van het hormoon adrenaline aan.” Adrenaline is een stresshormoon dat vrijkomt bij verhoogde activiteit van het sympathisch zenuwstelsel en het onderdrukt de immuunrespons. “We zagen bij de getrainde mannen inderdaad minder ontstekingseiwitten en ze hadden veel minder last van griepverschijnselen”, zegt Kox.

Eerder iceman onderzoek

Iceman Wim Hof is bekend van zijn verschillende kouderecords, die volgens hem mogelijk waren door zijn autonome zenuwstelsel te beïnvloeden. In 2011 bekeken onderzoekers van het Radboudumc de reactie van Hof’s lichaam op een endotoxine-injectie terwijl hij de door hem zelf ontwikkelde technieken uitoefende. Hij bleek de helft minder ontstekingseiwitten te produceren dan gezonde vrijwilligers die de technieken niet toepasten. Bovendien vertoonde hij vrijwel geen griepverschijnselen. De resultaten waren zo opmerkelijk dat de wetenschappers besloten vervolgonderzoek te doen.



Dit vervolgonderzoek is mede tot stand gekomen door een serendipidy budget van het Reumafonds.

• Meer weten over deze onderwerpen? Klik dan via onderstaande buttons door naar meer nieuws.

  Nieuws homepage Patientenzorg en Nieuws en verhalen